In deze blog bespreek ik wat trauma is en hoe EMDR, iRest-mediation en psychedelica kunnen helpen bij herstel van onverwerkt trauma, gebaseerd op mijn ervaringen als GZ-psycholoog.
Ik werk al ruim vijftien jaar met getraumatiseerde mensen. In deze blog deel ik mijn drie favoriete therapieën die herstel na trauma ondersteunen. Deze methoden zijn psychedelica, iRest Yoga Nidra en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR).
Trauma en PTSS
Elke levensbedreigende gebeurtenis die de fysieke of emotionele veiligheid in gevaar brengt en/of een intense angst veroorzaakt, kan traumatiserend zijn. Er wordt geschat dat 70% van de bevolking minstens één keer in het leven een traumatische gebeurtenis zal meemaken (bron: https://www.cambridge.org/core/journals/psychological-medicine/article/epidemiology-of-traumatic-event-exposure-worldwide-results-from-the-world-mental-health-survey-consortium/F06E14BA4DF09A29CCA81909C285ABE9).
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft ongeveer 3,6% van de wereldbevolking PTSS ervaren in het voorgaande jaar van hun onderzoek dat in 2013 werd gepubliceerd (https://www.who.int/news/item/06-08-2013-who-releases-guidance-on-mental-health-care-after-trauma).
De gevolgen van een trauma kunnen zeer invaliderend zijn. Hoewel de meeste mensen met succes zullen genezen van de symptomen veroorzaakt door een traumatische gebeurtenis, geldt dit niet voor iedereen. Veel mensen zullen negatieve effecten ervaren en verdere genezing nodig hebben.
Het is normaal om een intense stressreactie te hebben op een traumatische gebeurtenis. Het is ook normaal om enkele dagen tot weken last te hebben van flashbacks, nachtmerries, verhoogde prikkelbaarheid, gebrek aan concentratie of hyper alertheid. Als dit echter na een maand niet op vanzelf verdwijnt en er ook sprake is van vermijding en verandering in uw opvattingen over uzelf of de wereld, is er mogelijk sprake van een posttraumatische stressstoornis of PTSS.
Mensen met PTSS hebben last van flashbacks en/of nachtmerries, ze vermijden plaatsen, mensen, gedachten, voorwerpen of iets anders dat hen aan de traumatische gebeurtenis herinnert. Er kan een verandering optreden in de overtuigingen over zichzelf (ik ben waardeloos, schuldig, slecht), of de wereld (het is een gevaarlijke plek) of mensen (mensen zijn erop uit om mij te pakken, mensen zijn niet te vertrouwen).
Er is meestal verandering in emoties ( zich erg verdrietig, boos, hopeloos, schuldig of beschaamd voelen) en verandering in de arousal resulterend in problemen met slaap, concentratie, prikkelbaarheid en/of hyper alterheid.
Er zijn verschillende behandelmethoden voor PTSS.
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
EMDR is een evidence based therapie die wordt gebruikt om psychologische stress na traumatische gebeurtenissen te verlichten.
Bijvoorbeeld na het meemaken van heftige gebeurtenissen zoals ongelukken, verkrachting, (gewapende) overvallen, huiselijk geweld en andere pijniljke ervaringen.
Met deze techniek heb ik al veel mensen geholpen hun trauma te verwerken en ik heb zeer snelle resultaten gezien.
Met EMDR helpt een therapeut je om terug te gaan naar de traumatische herinnering. Terwijl de herinnering actief is, worden de ogen heen en weer bewogen. Hiervoor kunnen verschillende apparaten gebruikt worden, bijvoorbeeld een lichtbalk. Andere vormen van afleiding worden soms ook toegepast.
EMDR kan zeer snel voor klachten verlichting zorgen. Soms gebeurt dit in slechts twee of drie sessies!
Hoewel ik EMDR al ruim elf jaar beoefen, sta ik er nog elke keer weer versteld van. Het is een mooi om deel uit te maken van iemands herstelproces en de opluchting te zien.
Helaas gebeurt dit niet altijd. Soms werkt EMDR niet. We weten nog niet precies waarom het wel of niet werkt en voor wie het wel of niet werkt. Daarom is het belangrijk om een ervaren therapeut te hebben die kan helpen obstakels te identificeren en die de procedure indien nodig aan kan passen.
Soms kan herstel vele jaren duren, vooral na verwaarlozing in de kindertijd of langdurig misbruik.
Andere evidence based therapieën onder meer cognitieve gedragstherapie (CGT) en imaginaire exposure.
iRest Yoga Nidra
iRest yoga nidra is een eenvoudig te volgen meditatieoefening die toegankelijk is voor iedereen die geïnteresseerd is in het bereiken van meer gemoedsrust.
Tijdens deze geleide meditatie kom je in een diepe staat van ontspanning. Dit kan heel snel gebeuren. Zo kom je in een oogwenk in een diepe helende staat.
Deelnemers worden ondersteunt in het creëren van een innerlijke hulpbron waar je op elk moment naar kunt terugkeren. Deze hulpbron is beschikbaar tijdens de meditatie, maar ook in je dagelijks leven. Een goede EMDR therapeut staat ook stil bij het creëren van een innerlijke hulpbron voordat met traumaverwerking wordt gestart.
Bij iRest yoga nidra leer je tevens verschillende andere hulpmiddelen die je kunt toepassen tijdens de meditatie en in het dagelijks leven.
Psychedelica
Tegenwoordig wordt er onderzoek gedaan naar een nieuw type behandeling: door MDMA ondersteunde psychotherapie. Dit bevindt zich nog in de experimentele fase en MDMA kan (behalve in Australië) nog niet als medicijn worden gebruikt.
Over deze vorm van traumabehandeling zal ik later meer schrijven.
Verbinden met lichaam, intellect en ziel
Zelf ben ik enthousiast over de combinatie van reguliere therapie zoals EMDR met iRest of psychedelica. EMDR helpt de intensiteit van emotionele stress als gevolg van traumatische gebeurtenissen te verminderen en te verwerken wat er is gebeurd. Psychedelica en iRest-meditatie helpen om weer in contact te komen met het lichaam, met diepe persoonlijke verlangens en levensvreugde.
Deze combinatie is zeer krachtig omdat het op veel verschillende niveaus werkt.
Waar therapieën als EMDR en CGT vooral op cognitief niveau werken, werken iRest en psychedelica op een dieper onbewust niveau. Het helpt om opnieuw verbinding te maken met iets dat groter is dan wijzelf. Datgene dat groter is dan wijzelf heeft verschillende namen, bijvoorbeeld het universum, Spirit, de ziel, God, Awareness of hoger bewustzijn.
Als je meer wilt lezen over trauma, lees dan dit Psychology Today-artikel
Als je meer wilt lezen over statistieken over PTSS, lees dan dit Forbes-artikel
Lees hier meer over EMDR
Lees hier meer over iRest, de effecten en wetenschappelijk onderzoek
Saskia is een GZ-psycholoog, yoga- en mindfulness teacher die grotendeels in Nederland woont. Ze werkt zowel in haar praktijk in Den Haag als online. Haar eigen reis naar innerlijke vrede begon toen ze een tiener was en heeft haar ertoe gebracht psychologie, boeddhisme, yoga en psychedelica te bestuderen. Ze richtte House of Awareness op om haar kennis te delen en anderen te begeleiden op hun innerlijke reis.